Ένας πιο διαδραστικός τρόπος ανάγνωσης παραμυθιών που επιτρέπει τη συμμετοχή των παιδιών και τους βοηθάει να αναπτύξουν γλωσσικές δεξιότητες.
Η τεχνική της αφήγησης.
Η πετυχημένη αφήγηση παραμυθιών απαιτεί διάφορες τεχνικές όπως: αλλαγή στην χροιά της φωνής, ανάλογα με το ποιος ήρωας μιλάει, αλλαγές στον τόνο, το ύφος και την ένταση, σωστές ανάσες, χρήση παύσεων σε κατάλληλα σημεία ώστε να δημιουργούμε αγωνία κ.τ.λ.
Σε αυτό το άρθρο δεν θα εστιάσουμε πολύ στις τεχνικές αυτές αλλά σε ιδέες που προωθούν την συμμετοχή των παιδιών στο διάβασμα παραμυθιών και κειμένων.
Διαβάζουμε με διαδραστικό τρόπο στα παιδιά- 10 ιδέες για να το πετύχουμε.
1. Βρίσκουμε το κατάλληλο μέρος και φτιάχνουμε την κατάλληλη ατμόσφαιρα.
Διαλέξτε ένα όμορφο μέρος που να σας εμπνέει για να πείτε μια ιστορία και διαμορφώστε το κατάλληλα. Ίσως στο κρεβάτι του παιδιού ανάμεσα σε αναπαυτικά μαξιλάρια, στον κήπο ή στο μπαλκόνι με κεράκια, κέικ και λεμονάδα, στο χαλί δίπλα στη σόμπα ή στο τζάκι με ζεστή σοκολάτα! Δοκιμάστε ακόμα να μπείτε με τα παιδιά στην παιδική τους σκηνή ή να φτιάξετε μια “φωλιά” με σεντόνια, καρέκλες και μαξιλάρια σαν αυτοσχέδια σκηνή.
2. Επεξεργαζόμαστε το εξώφυλλο.
Περιεργαστείτε μαζί με τα παιδιά το εξώφυλλο. Πείτε τι σας αρέσει στα χρώματα και στις ζωγραφιές, παίξτε με τις υφές. Μιλήστε για τον τίτλο. Αντιστοιχήστε πρόσωπα και καταστάσεις του τίτλου με τις εικόνες του εξώφυλλου κάνοντας μαντεψιές και εσείς και τα παιδιά.
3.Κάνουμε ερωτήσεις πριν ανοίξουμε το βιβλίο.
Αναρωτιόμαστε για το τι πρόκειται να συμβεί, ή τι θα θέλαμε να συμβεί. Κάνουμε πάλι μαντεψιές.
4. Διαβάζουμε την περίληψη κάνοντας σχόλια και εικασίες.
Όταν έρθει το νέο βιβλίο στο σπίτι μπορούμε να αποκαλύψουμε στα παιδιά μέρος της περίληψης ή και ολόκληρη. Μπορούμε π.χ. να το κάνουμε μόλις τελειώσουμε το μεσημεριανό φαγητό ώστε να εξάψουμε την περιέργεια της οικογένειας μέχρι να έρθει η στιγμή της ανάγνωσης που μπορεί να είναι ώρες αργότερα.
5. Διαβάζουμε την υπόθεση χρησιμοποιώντας μέσα αφήγησης εστιάζουμε σε ερωτήσεις.
Κάντε ερωτήσεις στα παιδιά όπως: “εσύ τι θα έκανες στη θέση του;”, “σου έχει συμβεί ποτέ αυτό;”, “τι θα διαλέξει ο ήρωας;” κ.τ.λ.
6. Επεξεργαζόμαστε τις εικόνες.
Δείχνουμε στα παιδιά τις εικόνες και μιλάμε για αυτές. Πολλές φορές οι εικόνες έχουν πράγματα να μας πουν που δεν περιγράφονται στο κείμενο.
7. Συζητάμε για τις εξελίξεις.
Σταματάμε σε κρίσιμα σημεία την αφήγηση και παίρνουμε την γνώμη των ακροατών μας για το τι θα συμβεί. Αν διαβάζουμε οικογενειακά μπορούμε να “στοιχηματίσουμε” -” μαντέψουμε” διάφορα πράγματα για τις εξελίξεις. Στην πορεία θα μάθουμε ποιος ήταν πιο κοντά στην αλήθεια!
8. Αξιολογούμε το βιβλίο.
Δίνουμε στα παιδιά το βιβλίο να το επεξεργαστούν. Συζητάμε τι μας άρεσε πιο πολύ, πλοκή, εικόνες, βασική ιδέα κτλ. Το ξεφυλλίζουν και το βλέπουν ξανά. Διαβάζουμε ίσως δυνατά ένα αστείο σημείο που τους άρεσε πιο πολύ. Αργότερα στο τραπέζι μπορούμε να συζητήσουμε για αυτό και να πούμε και στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας την εμπειρία μας. Μπορούμε να ζητήσουμε από τα παιδιά να διηγηθούν το βιβλίο με δικά τους λόγια σε κάποιον άλλον π.χ. παππού, γιαγιά.
9. Παίρνουμε καλλιτεχνικές αφορμές από την εμπειρία που είχαμε.
Ζωγραφίζουμε κάτι με αφορμή το βιβλίο, αντιγράφουμε εικόνες αλλά φτιάχνουμε και τις δικές μας. Φτιάχνουμε εικόνες για να περιγράψουμε σκηνές που δεν είναι εικονογραφημένες. Ακόμα μπορούμε να παίξουμε μια θεατρική παράσταση με κούκλες με παρόμοιο σενάριο και γιατί όχι να το βιντεοσκοπήσουμε.
10. Δίνουμε και δικές μας εναλλακτικές στην πλοκή ή στο φινάλε.
Αναρωτιόμαστε τι θα μπορούσε να είχε γίνει αλλιώς στο φινάλε αλλά και στη διάρκεια της ιστορίας. Εμπλουτίζουμε την ιστορία με φανταστικούς ήρωες και επιπλέον περιπέτειες.
Αυτό μπορεί να γίνει δίνοντας εσείς ένα παράδειγμα στα παιδιά. Έπειτα ζητήστε τους με ερωτήσεις να φτιάξουν και εκείνα κάτι ανάλογο. Αν εφαρμόσετε την προηγούμενη ιδέα με την θεατρική παράσταση μπορείτε να φτιάξετε ένα δικό σας εναλλακτικό σενάριο με μόνο λίγες δανεικές ιδέες από το αρχικό. Αυτό μπορείτε να το κάνετε και γράφοντας απλά μια ιστορία με τα παιδιά σας.
Μαζί με όλη την οικογένεια.
Είναι όμορφη ιδέα είναι να συμμετέχει όλη η οικογένεια κάποιες φορές στην αφήγηση παραμυθιών. Μπορείτε να έχετε μια δική σας μέρα μέσα στην εβδομάδα ή τον μήνα. Μπορείτε να έχετε συγκεκριμένες μέρες αφήγησης αλλά και έκτακτες με αφορμή κάποιο νέο βιβλίο που ήρθε στο σπίτι.
Μην ξεχνάτε να αλλάζετε ρόλους εναλλάξ. Τη μια μέρα μπορεί να αφηγείται η μαμά, την άλλη ο μπαμπάς ή ακόμα και τα παιδιά. Τα παιδιά θα λατρέψουν να πάρουν τον ρόλο των μεγάλων και να διαβάσουν στους γονείς. Αυτό θα τα βοηθήσει στην ανάγνωση αλλά και στην κατανόηση της γλώσσας.
