Οι γονείς αναρωτιούνται: "να ξέρουν τα παιδιά να διαβάζουν πριν πάνε σχολείο; και πώς θα γίνει πιο εύκολο το σχολείο αλλά και το διάβασμα στο σπίτι;"
Είναι γεγονός ότι τα παιδιά στη πρώτη Δημοτικού θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες που δεν έχουν ξαναδεί, είτε αυτές αφορούν στη προσαρμογή τους στο σχολείο, είτε στις νέες γνώσεις που πρέπει να κατακτήσουν. Μια πρωτόγνωρη κατάσταση για εκείνα θα είναι και οι σχολικές υποχρεώσεις τους στο σπίτι. Όμως μην πτοείστε, κάντε τα παιδιά σας να δουν την όλη διαδικασία ως παιχνίδι και να νιώσουν περήφανα για τις νέες γνώσεις που αποχτούν.
Το σχολείο μπορεί να γίνει πιο εύκολο όταν τα παιδιά είναι κατάλληλα προετοιμασμένα και ψυχολογικά-συναισθηματικά αλλά και σε επίπεδο γνώσεων- δεξιοτήτων.
Για να απαντήσουμε στο ερώτημα πώς θα προετοιμάσουμε καλύτερα τα παιδιά μας για την Α΄ Δημοτικού ας δούμε τους λόγους που δυσκολεύονται τα παιδιά στη μελέτη στο σπίτι.
Κακά τα ψέματα... τα παιδιά ξοδεύουν πολλές ώρες στο διάβασμα στο σπίτι, πώς όμως θα μπορούσαμε να μειώσουμε αυτόν τον χρόνο και να τον κάνουμε αποδοτικότερο;
Είναι πολύ συνηθισμένο οι γονείς να παραπονιούνται ότι τα παιδιά και μαζί τους και εκείνοι χάνουν όλο τους το απόγευμα στο σχολικό διάβασμα. Τα παιδιά κουράζονται πολύ, δεν έχουν χρόνο να παίξουν, οι γονείς τα πιέζουν να κάνουν πιο γρήγορα και τελικά δημιουργούνται εντάσεις και το διάβασμα γίνεται κουραστικό και ανυπόφορο.
Οι πιο βασικοί λόγοι που τα παιδιά αργούν να τελειώσουν τις υποχρεώσεις τους για το σχολείο στο σπίτι (ειδικά στην Α΄ Δημοτικού αλλά και γενικότερα στις μικρές τάξεις) είναι 3:
- Δυσκολεύονται να γράψουν και για αυτό αργούν ή κουράζονται και θέλουν διαλλείματα.
- Δυσκολεύονται να καθίσουν στην καρέκλα πολλή ώρα και να συγκεντρωθούν σε μια εργασία και έτσι σταματάνε διαρκώς και κάνουν κάτι άλλο.
- Δυσκολεύονται να συντονίσουν το χέρι και τα μάτια τους και να διαχειριστούν τις πληροφορίες του βιβλίου. Να παρατηρήσουν τις εικόνες, να μείνουν στη σωστή γραμμή του τετραδίου όταν γράφουν, να ξαναπάνε στο βιβλίο να βρουν την επόμενη λέξη που θα αντιγράψουν ή την άσκηση κ.τ.λ.
Πώς όμως θα μπορούσαμε να τα βοηθήσουμε σε όλες αυτές τις δυσκολίες από την προηγούμενη χρονιά ή έστω το καλοκαίρι;
Εστιάζουμε στις 3 δυσκολίες των παιδιών στη μελέτη και αναπτύσσουμε κατάλληλες δεξιότητες στα παιδιά ώστε να τις παρακάμψουν.
1. Εξασκούμε τα παιδιά στο να πιάνουν καλά το μολύβι και να το χειρίζονται από τις προηγούμενες κιόλας χρονιές.
Ήδη από τα 2 τους χρόνια (κάποια και λίγο νωρίτερα) τα παιδιά έρχονται σε επαφή με μολύβια, λαδοπαστέλ, μαρκαδόρους και κιμωλίες. Μουτζουρώνουν και ζωγραφίσουν διάφορες επιφάνειες και μαθαίνουν να χειρίζονται εργαλεία γραφής. Πριν τα παιδιά σας πάνε στην Α΄ Δημοτικού φροντίστε να είναι καλά εξασκημένα με το μολύβι, αυτό θα σας μειώσει κατά πολύ τον χρόνο από το διάβασμα στο σπίτι. Για να πετύχετε αυτή την εξοικείωση δεν χρειάζεται να βάζετε συνεχώς τα παιδιά να γράφουν γράμματα και λέξεις, μπορείτε απλά να τα παροτρύνεται να ζωγραφίσουν!
- Αφήστε τα να ζωγραφίζουν και να σχεδιάζουν με διαφορετικά μέσα. Η ζωγραφική βοηθάει και στην ανάπτυξη συγκέντρωσης σε μια εργασία.
- Δώστε έμφαση στις γραμμές, σχεδιάστε μαζί τους πλάγιες γραμμές και κύκλους, μικρούς και μεγάλους, γραμμές σε διάφορες κατευθύνσεις και τεθλασμένες. Κάντε σπιτάκια και ζωγραφιές γραμμικές. Χρησιμοποιήστε τον χάρακα.
- Δείξτε τους τα γράμματα και πως να γράφουν το όνομα τους. Ζητήστε τους να το γράφουν σε κάθε ευκαιρία (στις ζωγραφιές τους, την άμμο, σε πινακάκι με κιμωλία κ.τ.λ.).
- Πάρτε στα παιδιά ένα βιβλίο εργασιών προγραφής και κάντε μαζί τις ασκήσεις στις διακοπές σας το καλοκαίρι, κάντε το σαν παιχνίδι.
2. Βοηθάμε τα παιδιά να μάθουν να κάθονται στην καρέκλα και να κάνουν μια εργασία συγκεντρωμένα.
- Σε αυτή την κατεύθυνση μπορούν να βοηθήσουν τα επιτραπέζια. Είναι πολύ πιο διασκεδαστικός τρόπος από το να βάζετε τα παιδιά να διαβάζουν και να γράφουν στο γραφείο τους και αποδίδει πολύ! Δοκιμάστε απλά παιχνίδια όπως ντόμινο με αριθμούς ή εικόνες, παιχνίδια μνήμης, φιδάκι και επιτραπέζια όπου το παιδί θα πρέπει να μένει συγκεντρωμένο και να παρακολουθεί το παιχνίδι. Φυσικά μπορείτε να μάθετε στα παιδιά σας και πιο δύσκολα παιχνίδια με πολλαπλά οφέλη όπως το σκάκι.
- Κάντε κατασκευές μαζί στο γραφείο τους. Αφήστε τα να ζωγραφίσουν πολλή ώρα, να παίξουν με πλαστελίνες, να κόψουν χαρτάκια και να κάνουν χειροτεχνίες. (Δείτε και τα άρθρα Πλάθω γραμματάκια και Φτιάχνω γράμματα με χαρτοταινία .)
- Δώστε τους να παίξουν με παζλ και τουβλάκια- κατασκευές.
3. Βοηθάμε τα παιδιά να εξοικειωθούν με τα βιβλία.
- Διαβάζουμε πολλά βιβλία στα παιδιά και τα αφήνουμε να παρατηρούν τις εικόνες και τα γράμματα. Τα παροτρύνουμε να “διαβάζουν” και αυτά ακόμα και αν δεν ξέρουν ανάγνωση ξεφυλλίζοντας τα. Συζητάμε μαζί τους για τις ιστορίες και τους ζητάμε να βρίσκουν διάφορα σημεία της πλοκής ανάμεσα στις σελίδες από τις εικόνες. Τους ζητάμε να αναγνωρίσουν γράμματα που ξέρουν και μικρές λέξεις ανάμεσα στις παραγράφους.
- Δίνουμε στα παιδιά βιβλία και τετράδια προγραφής, χρωμοσελίδες και βιβλία με παιχνίδια.
Η προετοιμασία της ύλης της νέας χρονιάς.
Στο ερώτημα αν θα πρέπει τα παιδιά να έχουν μάθει να διαβάζουν πριν πάνε στην Α΄ Δημοτικού και αν αυτό θα τους βοηθήσει στο σχολείο η απάντηση μας είναι ότι τα παιδιά είναι καλό να ξέρουν ήδη κάποια πράγματα πριν πάνε στο σχολείο, όπως τα γράμματα, τους αριθμούς, να γράφουν το όνομα τους και να έχουν εξοικειωθεί με τη λογική του διαβάσματος. Ήδη τέτοιες γνώσεις τα πιο πολλά παιδιά αποχτούν και στο Νηπιαγωγείο. Σίγουρα θα βοηθήσει πολύ στη μελέτη στο σπίτι αν τα παιδιά μπορούν να διαβάσουν κάποιες συλλαβές και ξέρουν τι είναι η πρόσθεση. Οπότε ναι καλό είναι σε κάθε ευκαιρία να τους δείχνετε γράμματα και αριθμούς (στις συσκευασίες προϊόντων, στα παραμύθια, στις ταμπέλες στο δρόμο κ.τ.λ. ) και να συζητάτε μαζί τους για τη γλώσσα και την αριθμητική αλλά και να παίζετε μαζί τους ανάλογα παιχνίδια. Όμως θα πρέπει να προσέξετε ένα λεπτό σημείο, αν έχετε διδάξει στα παιδιά από πριν αρκετά πράγματα από την ύλη της επόμενης χρονιάς τα παιδιά θα βαριούνται στο σχολείο και αυτό σίγουρα δεν είναι κάτι που θέλουμε. Για αυτό τον λόγο προτείνουμε η προετοιμασία της ύλης της επόμενης χρονιάς να γίνεται με μέτρο έτσι ώστε τα παιδιά να παίρνουν μια ιδέα από αυτά που θα ακολουθήσουν. Σίγουρα είναι καλύτερο να επενδύσετε περισσότερο στην ανάπτυξη δεξιοτήτων των παιδιών (συγκέντρωση, μνήμη, αφαιρετική αναλυτική σκέψη, κρίση, λεπτή κινητικότητα κ.τ.λ.). Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά θα είναι έτοιμα να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις δυσκολίες και τις προκλήσεις της νέας χρονιάς.
Βρείτε εδώ ιδέες για την Α΄ Δημοτικου και διάφορες Γλωσσικές δραστηριότητες.
